Çermik Kaplıcası

Diyarbakır’a 94 kilometre uzaklıktaki Çermik ilçesindedir. İlçenin 3 kilometre kadar doğusuna düşer. Denizden yüksekliği 600 metre olup, ‘Çermik Hamamı’ ya da ilk kez Selçuklular tarafından yapılıp işletildiğinden, yapımcısının anısına ‘Belkıs Hatun Kaplıcaları’ diye de anılmaktadır.
Kaplıcanın bulunduğu yer bağlık ve bahçeliktir. Suyunda iyot ve brom iyonlarının bulunması ve sıcaklığının normal düzeyde olması nedeniyle, özelliğinden hiçbir şey kaybetmeden doğrudan doğruya kullanılabilen ender sulardandır.

Kükürtlü ılıca ve içmeler grubunda incelenen kaplıcanın suyu; bikarbonat, sodyum, klorür, bromür ve hidrojen sülfür içerir. Temperatürü 48°C, pH değeri 7.4, radyoaktivitesi 2.37 emandır. Banyo tedavisi; iltihaplı romatizmalarda, nevrit, po-linevrit, çocuk felçleri ve kadın hastalıklarında kronik send-romlarda, serpintileme ve buğu tedavisi ise; üst solunum yolları hastalıkları ile deri hastalıklarında önerilmektedir. Damar sertliği ile damar tıkanıklığına iyi geldiğine dair halk arasında yaygın bir kanı varsa da, bu konuda yeterli bilimsel bulgu tespit etmek mümkün olamamıştır.

Çermik Hanlamı’nın suyu, total mineralizasyonu 1 gram civarında olan oligometalik bir sudur. Temperatürü yüksektir. Bu özelliklerinden dolayı sedatif etki gösterir, içeriğinde kalevi katyonlarla klor ve bikarbonat anyonları hâkimdir. Ancak asıl etken unsur kükürtlü hidrojendir. Termalitesinden sedatif etki alan bu tür sular, bilindiği gibi, içerdikleri kükürt nedeniyle üst solunum yollarının kronik iltihaplarında ve iltihaplı romatizmalarda, kadın hastalıklarında, kronik sendromlarda kullanılabilir. Sedatif ve antienflamatuvar etkisi ve yüksek debi kapasitesiyle çevrenin gereksinimlerini karşılayabilecek durumdadır.

Selçuklu döneminden kalma Eski Hamam, iki genel havuzlu ve sekiz kurnalıdır. Yeni Hamam’da da iki havuz ve on sekiz adet sıra banyo vardır. Havuzlar kadın ve erkekler arasında eşit olarak paylaşılmıştır. Çermik Kaplıcası’nda, özel serpintileme ve buğulama odalarının yapılması halinde çok daha yararlı hale geleceği kuşkusuzdur. Sosyal tesisleriyle her türlü ihtiyacı karşılayabilecek durumdaki kaplıcanın, toplam yatak kapasitesi 500 civarında olan 4 adet oteli bulunmaktadır.

Çermik Kaplıcaları

İtalya kaplıcalarından sonra nitelik bakımından dünyada ikinci olan “Çermik Kaplıcası” iltihaplı romatizmalar, çocuk felçleri, nevrit, polinevrit, kadın hastalıkları sendromlarında; koklama ve serpintileme tadavisi, üst teneffüs yolları hastalıkları ve deri hastalıklarını şiddetle tedavi etmektedir. Yapılan incelemelere göre kaplıcanın suyu 48 derece sıcaklığında olup kükürtlü ve radyoaktiftir. Asıl özelliği ise bileşiminde bromür iyonu ve iyodür bulunmasıdır.

Çermik’te bulunan kaplıcalar iki kısım olup, Hamambaşı ve mevkiinde bulunan ve arşiv kaynaklarında “Kudret Hamamı” diye zikredilen bölüm ortaçağdan kalmadır.

İlçe merkezindeki “Saray Hamamı” denilen yer ise 16. yy. burada yaşayan “Beyler” tarafından yaptırılmıştır. O zaman ısıtma su ile işletilen bu bölüm, bir ara 3 km uzaklıktaki kaplıcalardan borular vasıtasıyla getirilen yer altı sıcak suyu ile çalıştırıldı. Ancak şu anda kaderine terk edilmiş vaziyette bulunmaktadır.

Kaplıca suyunun grubu sodyumlu, bikarbonatlı klorlu sülfatlı, iyotlu, bromürlü, iyodürlü ve kükürtlüdür. 48 0C olup radyoaktivitesi 10 Eman Ph değeri 7.6’dır. Banyolara çok elverişlidir. Ancak içmelere elverişli değildir.

Çermik Kaplıcaları iltihaplı romatizmalar nevrit, polinevrit, çocuk felci kadın hastalıklarının kronik sendromları koklama ve serpintilerine ile de üst teneffüs yolları hastalıklarında çok iyi sonuçlar alındığı tıbbi araştırmalar neticesinde kanıtlanmıştır.

Çermik Kaplıcası dört mevsim hizmete açıktır. Ancak tedavi amaçlı kullanımı genellikle Haziran, Eylül ayları arasında yoğunluk kazanmaktadır. Tavsiye edilen kullanım süresi 21 kür’dür. Kaplıca bölgesinde bulunan Dicle Üniversitesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı birimine sevkli gelen hastalara gerekli tıbbi müdahale de yapılmaktadır. Kalp yetmezliği olan hastaların doktor tavsiyesi olmadan kaplıcaya girmesi risklidir.